Het doel van samenwerking op wijkniveau is samenhang en afstemming realiseren in beleid én praktijk. Zo kunnen inwoners passende zorg en ondersteuning krijgen, liefst in hun eigen wijk. In de regio Achterhoek, Zutphen en Apeldoorn lopen initiatieven om deze samenwerking vorm te geven. Proscoop stelt daarvoor onder andere wijkgezondheidsprofielen op waardoor we zicht krijgen op issues en knelpunten die aandacht nodig hebben in de betreffende wijk. Daarnaast zijn wij betrokken om de samenwerking tot stand te brengen. Hier zien we verschillen tussen dorpskernen en wijken in stedelijke gebieden.
In een sterk groeiende gemeente gaan de afstanden wringen als huisartsen visite rijden. In de grotere steden Apeldoorn en Zutphen merken huisartsen dat het vanuit efficiency steeds noodzakelijker wordt om wijkgericht te gaan werken. Afhankelijk van de problematiek in de wijk heeft een groot deel van hen de wens om ook de verbinding met welzijn en het sociaal domein te verbeteren. In grotere gemeenten kennen zorgverleners elkaar soms alleen van het verwijzen. Daarom wordt in wijken in stedelijk gebied veelal ingezet op het elkaar beter leren kennen en verduidelijking van elkaars takenpakket. De routing naar welzijn en sociaal domein is niet altijd helder omdat er veel aanbieders zijn en er in het verleden veel veranderd is bij diverse organisaties. Een wijkmanager, in dienst van de huisartsenorganisatie en gefinancierd door de zorgverzekeraar, ondersteunt de wijkgerichte aanpak. Deze wijkmanager werkt in een duo met een huisartsenwijkcoördinator, maar dit is niet overal in de regio ingeregeld.
Op het platteland is een kerngerichte aanpak meer passend. Dat betekent dat er per kern van ongeveer 10.000 -15.000 inwoners een samenwerking wordt opgezet. Dit is vaak logisch omdat alle basale eerstelijns voorzieningen aanwezig zijn in een kern. Hier ligt de eerste focus op onderzoeken welke samenwerking er al is, welke aspecten men mist en welke wensen er zijn. Er wordt onderling al veel samengewerkt, maar de ontstane initiatieven zijn niet altijd blijvend met elkaar verbonden. Daarom worden hier met name initiatieven aan elkaar gekoppeld en wordt geïnvesteerd in efficiëntere oplossingen. Door bezuinigingen in het verleden is de routing naar welzijnsvoorzieningen soms wel beperkt. Het streven is om uiteindelijk met alle betrokken zorgverleners te komen tot een goede samenwerking met een gezamenlijke visie en een gezamenlijk doel.
Er is geen eenduidige en passende oplossing te geven voor het creëren van een wijkgerichte aanpak. Een efficiënte wijkgerichte inzet van alle beschikbare eerstelijnszorgverleners vraagt om een nieuwe manier van denken, samenwerken, organiseren en communiceren. Het is in elk geval van belang om te starten met het gesprek met enthousiaste partners in de wijken en kernen. Hiervoor kunnen wij als Proscoop enkele middelen inzetten zoals beginnen vanuit de data (wijkgezondheidsprofiel en enquêtes) en/of vanuit de samenwerking (faciliteren en begeleiden ook bijeenkomsten). Dit alles kan leiden tot een plan met interventies waarin met elkaar wordt vastgesteld waar de uitdagingen en knelpunten zitten, zonder daarbij de bestaande goede samenwerking te vergeten.
Proscoop verbindt organisaties uit de eerste lijn en andere domeinen met elkaar, om op basis van de wijkgezondheidsprofielen de dialoog met elkaar aan te gaan. Daaruit ontstaat een gezamenlijke visie op wijkgericht gezondheidsbeleid en kunnen verantwoorde keuzes worden gemaakt op basis van feiten, cijfers, informatie en gefundeerde kennis. Wij sluiten aan bij de historie, bij wat er als speelt en schakelen zowel verticaal als horizontaal tussen projecten en programma’s. Daarbij combineren wij de elementen wijkgezondheidsprofiel en knelpunten analyse, creëren zowel draagvlak als een gedeelde ambitie en stimuleren versterking van de samenwerking. Verder zetten wij onze faciliteiten in ten behoeve van het werkveld en brengen, ook in deze tijd, de betrokken professionals en burgers samen via digitale kanalen. Het netwerk van Proscoop werkt zowel regionaal als landelijk faciliterend op het gebied van het lerend vermogen in aanpak en oplossingen. Dit lerende netwerk wordt verder versterkt en uitgebouwd. Wilma Nijenhuis is de betrokken adviseur bij dit project.
