De huisartsen van huisartsenpraktijk Presikhaaf in Arnhem zijn geraakt door wat positieve gezondheid teweeg kan brengen. Deze andere kijk op gezondheidszorg brengt een beweging op gang waarbij de mens centraal staat in plaats van zijn ziekte. Door de focus te verleggen van ziekte en zorg naar gezondheid en voorkomen van ziekte, is er ook een andere werkwijze nodig. Een cultuuromslag die zijn weerslag vindt binnen de huisartsenpraktijk. Bijzonder is dat de praktijk in een achterstandswijk staat. De betrokkenheid van de zorgprofessionals bij de burgers en patiënten en de overtuiging dat positieve gezondheid een waardevolle kentering kan betekenen, zijn pijlers van dit project, dat de naam ‘Presikhaaf Samen Gezond’ heeft gekregen.
We focussen ons binnen de gezondheidszorg vooral op ziekte en zorg. Nog steeds gaat het overgrote deel van de kosten in de gezondheidszorg naar ziektezorg en een klein deel naar echte gezondheidszorg als gezondheidsbevordering en ziektepreventie. En als dat wat aandacht krijgt groeit, dan keert het tij voorlopig nog niet. Dat geldt ook voor het toenemend aantal regels en protocollen. Met de transities, structuurveranderingen, verandering van wet- en regelgeving en financiering hoopt de overheid de problemen binnen de gezondheidszorg op te lossen. Maar de vraag is of die aanpassingen ook echt de omslag in de zorg teweeg brengen. Oplossingen zoeken in ‘hetzelfde’ brengt niets anders. Er zijn vooral cultuurveranderingen, veranderingen in denk- en
werkwijze nodig. Niet ziekte als uitgangspunt, maar gezondheid en gezondheidsbevordering. Niet de oplossing in zorg zoeken, maar zoeken naar eigen mogelijkheden.
De huisartsen van huisartsenpraktijk Presikhaaf in Arnhem zijn geraakt door wat positieve gezondheid teweeg kan brengen. Deze andere kijk op gezondheidszorg brengt een beweging op gang waarbij de mens centraal staat in plaats van zijn ziekte. Door de focus te verleggen van ziekte en zorg naar gezondheid en voorkomen van ziekte, is er ook een andere werkwijze
nodig. Een cultuuromslag die zijn weerslag vindt binnen de huisartsenpraktijk. Bijzonder is dat de praktijk in een achterstandswijk staat. De betrokkenheid van de zorgprofessionals bij de burgers en patiënten en de overtuiging dat positieve gezondheid een waardevolle kentering kan betekenen, zijn pijlers van dit project, dat de naam ‘Presikhaaf Samen Gezond’ heeft gekregen.
en eigen veerkracht van de burger. Idealiter richten zorgprofessionals hun werk in vanuit de mens en laten zij zich in het werk niet sturen door financieringsstromen en wet- en regelgeving.
Adviseur Kim Boerakker: “We weten dat – als we niets doen – de zorg in de toekomst onbeheersbaar wordt. Werken vanuit positieve gezondheid helpt niet alleen de professionals in de zorg, maar vooral ook de burger. Wat heeft hij/zij nodig om zich gezond te voelen? De huisartsen in Presikhaaf wilden graag aan de slag met deze kijk op gezondheid en wij hebben de kennis en ervaring om dit samen met hen te starten en te laten groeien.”
Een cultuuromslag, een andere manier van denken en werken, heeft tijd nodig. Nadat eerst in de huisartsenpraktijk een startbijeenkomst heeft plaatsgevonden waarbij positieve gezondheid centraal stond, is later in 2019 afgetrapt met een netwerkbijeenkomst voor professionals in de wijk. Het doel was elkaar te leren kennen, maar vooral ook te inspireren op het gebied van positieve gezondheid. Alle deelnemers bleken enthousiast om hier samen mee aan de slag te gaan. Zowel de huisartsen, de assistenten als de praktijkondersteuners hebben trainingen gevolgd over onder andere gesprekstechnieken, positieve gezondheid en oplossingsgericht werken.
De huisartsen hebben hun spreekuur totaal anders ingericht waardoor er meer ruimte is ontstaan voor een ander gesprek. Tegelijkertijd zijn sommige consulten juist korter geworden. Door het voeren van andere gesprekken en het stellen van andere vragen merkten huisartsen al direct verschil. Ook blijken er soms hele andere dan medische oplossingen nodig te zijn. Daarnaast zijn er vanuit de huisartsenpraktijk ook veel contacten gelegd met het sociaal wijkteam. En de contacten met andere zorgverleners zijn geïntensiveerd om met elkaar anders te gaan denken en anders doen. Daarbij worden telkens dezelfde vragen gesteld, namelijk: ‘Doe ik het goede? Stel ik de juiste vragen? Breng ik zo verandering op gang?’
Chantal Walg leidde namens Proscoop een aantal sessies en trainingen: “Het mooie van samen nadenken over hoe het gedachtegoed van positieve gezondheid in de dagelijkse werkwijze van de praktijk en de samenwerking een plek krijgt, is dat er op dat moment al bewustwording ontstaat. In Presikhaaf gebeuren goede dingen.”
De multidisciplinaire samenwerking binnen de zorg en met het sociale domein staat dus op de agenda. Huisartsen herkennen steeds vaker sociale- of maatschappelijke achterliggende aspecten van een zorgvraag. Een goed netwerk met daarin het sociaal domein, maar ook de thuiszorg is onontbeerlijk. In het project ‘Presikhaaf Samen Gezond’ wordt deze multidisciplinaire, domeinoverstijgende samenwerking vorm gegeven. Om te meten wat wel en niet werkt is er in 2019 eveneens gestart met een monitoring en evaluatie. Hierbij zijn de Quadruple Aim doelen het uitgangspunt. Studenten van de HAN doen via het Sparkcentre onderzoek hoe de ervaren gezondheid gemeten kan worden. Dit alles om te kunnen monitoren wat de effecten zijn van deze andere aanpak. In 2018 is al een start gemaakt met dit project, zoals een onderzoek naar haalbaarheid en financiering van het project, een presentatie aan de huisartsengroep en er is een actieplan gemaakt. In 2019 is begonnen met de uitvoering van het plan, met een uitloop naar 2020. Er is een lange weg te gaan.
Immers, cultuuromslag heeft tijd nodig, dat gaat niet van de één op de andere dag.
Onze adviseur Kim Boerakker leidt, samen met Chantal Walg, het huisartsenteam en hun multidisciplinaire partners op weg naar anders denken en anders doen in ‘Presikhaaf Samen Gezond’. Dit artikel is ook opgenomen in ons Jaarbericht 2019.
