‘Ik ben huisarts en niet opgeleid om armoedegesprekken te voeren, maar het is o, zo belangrijk dat ik deze gesprekken voer en kennis in huis heb om dit goed te doen!’ In de aanloop naar het symposium ‘Schuldig! In gesprek over gezondheid & geld’ op 11 maart a.s., gaan we in gesprek met verschillende (zorg)professionals. Dit keer met Kees Pricker, huisarts in Deventer.
Hij loopt letterlijk in de wijk rond en voert daar gesprekken in de buurt. Dat doet hij niet alleen, maar samen met de gemeente, het sociaal wijkteam en Raster (sociaal cultureel en wijk werk in Deventer). Op zoek naar waarom er zoveel mensen zijn met lichamelijke klachten die een uiting zijn van spanning, onrust, verdriet, onbegrip of anders. Hij heeft een dagdeel vrijstelling vanuit het ‘Welzijn of niet zijn-project’ en pakt deze kans om in de wijk mensen te ontmoeten, in gesprek te gaan. Zo wil hij dichterbij het probleem komen.
‘Een huisarts krijgt in de praktijk te maken met patiënten met een lage SES. De één wat meer dan de ander, maar behoeftige mensen komt iedere huisarts tegen. Ik zie mensen die gebukt gaan onder zorgen, die grote schulden hebben, dagelijks moeite moeten doen om aan eten te komen of in een sociaal isolement raken. Deze mensen staan in een constante stress en hebben niet de keuze om met hun hoofd beslissingen te nemen omdat de broekzak altijd leeg is.’
Als je anderstalig bent, of analfabeet en als je geen computer in huis hebt, wordt de drempel hoger om met iemand als een – hoogopgeleide – dokter in gesprek te gaan. Kees zorgt daarom voor korte lijnen met de sociale wijkteams. Hij kent de mensen in de teams: ‘De ervaring leert dat er een ander antwoord volgt als iemand van het sociale wijkteam het gesprek aangaat. Als er gezondheidsproblemen zijn en zij stellen de achterliggende vraag, dan volgt het antwoord dat de pijn niet door ziekte, maar door de portemonnee wordt veroorzaakt. Dat we in gesprek zijn en blijven is een eerste, wat we eraan doen is een tweede.
Ik ben voorstander van één regiepunt in de wijk, of zelfs voor een gezin. Zo’n regiepunt is een vertrekpunt voor alle hulpverlening, maar ook een punt waar alles samenkomt en de aansluiting in de gaten wordt gehouden. We moeten kortsluiting voorkomen!
Het komt neer op korte lijnen, de mensen kennen én de wegen kennen.
Ik zie dat we allemaal meer moeten insteken op preventie. Gezonder leven, verantwoord eten, sporten; de politiek heeft het hoog in het vaandel. Maar daar staat tegenover dat hiervoor een hoge prijs betaald moet worden. Verantwoord leven en sporten kost nu eenmaal geld. Wandelen en hardlopen hoeft niet bij een vereniging, maar je hebt er wel goede schoenen voor nodig. Verantwoord eten is knap ingewikkeld met een lege portemonnee en een doos frikadellen voor twee euro tegenover een bloemkool van anderhalve euro.
Als het gaat om onze behoeftige medemens, krijg ik als huisarts een rol in de schoot geworpen waar ik niet altijd goed mee uit de voeten kan. Ik ben ook niet opgeleid om signalen van armoede op te pakken en bespreekbaar te maken. Maar het raakt me. Ik wil graag van betekenis zijn en de gezondheidsproblemen die ten grondslag liggen aan armoede aanpakken en omgekeerd eigenlijk ook vooral.
Het symposium op 11 maart is een goede kans om te leren, tips&tools te krijgen om in de dagelijkse praktijk én in de wijk te gebruiken.’
